Nội Dung
Ngày 19/7/2025 (giờ địa phương), Chính phủ Mỹ chính thức công bố một loạt biện pháp hạn chế mới đối với các chuyến bay đến từ Mexico. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh Washington cáo buộc Mexico vi phạm thỏa thuận hàng không song phương, làm ảnh hưởng đến quyền tiếp cận công bằng của các hãng hàng không Mỹ.
Theo Bộ trưởng Giao thông vận tải Mỹ Sean P. Duffy, tất cả các hãng hàng không Mexico — bao gồm vận chuyển hành khách, hàng hóa và thuê chuyến — sẽ phải nộp lịch bay lên Bộ Giao thông Vận tải Mỹ để được phê duyệt trước khi khai thác. Biện pháp này sẽ được duy trì cho đến khi phía Mỹ nhận thấy Mexico thay đổi cách thức điều hành và đảm bảo sự đối xử công bằng với các hãng hàng không Mỹ.
Phía Mỹ cho rằng Mexico đã không tuân thủ các điều khoản trong Thỏa thuận Vận tải Hàng không ký giữa hai nước vào năm 2015. Cụ thể, kể từ năm 2022, Mexico đã bất ngờ thu hồi một số suất cất và hạ cánh của các hãng hàng không Mỹ, đồng thời buộc các chuyến hàng hóa phải chuyển sang hoạt động tại sân bay khác thay vì sân bay quốc tế Benito Juárez tại thủ đô Mexico City.
Việc chuyển hướng khai thác sân bay được cho là do chính sách của chính quyền cựu Tổng thống Andrés Manuel López Obrador. Ông cho rằng sân bay Benito Juárez đang quá tải và cần cải tạo để chuẩn bị cho World Cup 2026, trong đó Mexico là một trong ba nước chủ nhà. Chính quyền Mexico đề xuất chuyển một phần lưu lượng bay sang sân bay mới Felipe Ángeles, nằm cách thủ đô khoảng 48 km.
Tuy nhiên, chính sách này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các hãng hàng không Mỹ, vốn cho rằng điều đó gây xáo trộn nghiêm trọng trong vận hành và làm phát sinh chi phí lớn.
Bộ Giao thông vận tải Mỹ cho rằng những thay đổi bất ngờ trong điều phối sân bay đã phá vỡ cam kết hợp tác giữa hai bên, làm gián đoạn thị trường và buộc các doanh nghiệp Mỹ gánh chịu thiệt hại hàng triệu USD do chi phí vận hành tăng cao.
Bên cạnh các biện pháp kiểm soát lịch bay, Bộ này cũng đề xuất rút lại quyền miễn trừ chống độc quyền đối với liên minh giữa Delta Air Lines (Mỹ) và Aeromexico (Mexico). Liên minh này được thiết lập từ năm 2016, cho phép hai hãng hợp tác chặt chẽ trong hoạt động khai thác và chia sẻ lợi ích thương mại.
Nếu đề xuất được thông qua, gần 20 tuyến bay hiện tại giữa hai nước có thể bị ảnh hưởng, đe dọa đến khoảng 800 triệu USD lợi ích kinh tế từ các hoạt động du lịch, việc làm và tiêu dùng liên quan.
Theo ước tính từ hai hãng hàng không liên minh, việc chấm dứt các chuyến bay thẳng có thể khiến hơn 140.000 du khách Mỹ và gần 90.000 du khách Mexico hủy kế hoạch đi lại. Tình trạng này được dự báo sẽ tác động tiêu cực đến ngành du lịch, hàng không và các ngành phụ trợ tại cả hai quốc gia.
Các hãng hàng không cũng lên tiếng cho rằng họ đang bị trừng phạt vì các quyết định chính sách của chính phủ Mexico — điều mà họ không kiểm soát được. Dự kiến, lệnh chấm dứt thỏa thuận giữa Delta và Aeromexico sẽ bắt đầu có hiệu lực từ tháng 10/2025, nhưng các bên liên quan cho biết họ sẽ tiếp tục kiến nghị để thay đổi quyết định này.
Bất chấp căng thẳng hiện tại, Mexico vẫn giữ vững vị trí là một trong những điểm đến quốc tế hấp dẫn nhất đối với du khách Mỹ. Theo số liệu của Viện Thống kê và Địa lý quốc gia Mexico, trong năm 2024, quốc gia này đã đón khoảng 45 triệu lượt khách quốc tế. Trong đó, có tới 13,5 triệu lượt khách đến từ Mỹ — chiếm gần một phần ba tổng lượng khách quốc tế.
Các chuyên gia cảnh báo rằng nếu mâu thuẫn không được giải quyết kịp thời, hoạt động du lịch giữa hai quốc gia có thể bị đình trệ, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi kinh tế sau đại dịch và các sự kiện lớn như World Cup 2026.
Xem thêm: