Nội Dung
Sau hơn một thập kỷ chờ đợi và liên tục điều chỉnh mô hình đầu tư, dự án Sân bay Phan Thiết đang bước vào giai đoạn quan trọng nhất: hoàn tất hạng mục quân sự và chuẩn bị kích hoạt hạng mục hàng không dân dụng. Đây là bước ngoặt lớn không chỉ đối với Bình Thuận – Lâm Đồng mà còn cho toàn bộ vùng kinh tế du lịch Nam Trung Bộ.
Theo lãnh đạo UBND tỉnh Lâm Đồng, dự kiến ngày 19-12 sắp tới, hạng mục quân sự của Sân bay Phan Thiết sẽ chính thức khánh thành theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến với các điểm cầu trên toàn quốc.
Dự án sân bay quân sự có tổng mức đầu tư 7.925 tỷ đồng, được triển khai giai đoạn 2021–2025, bao gồm đường cất hạ cánh, hệ thống đèn tín hiệu, đài dẫn đường và nhiều hạng mục kỹ thuật quan trọng. Toàn bộ đã được hoàn thiện đúng tiến độ.
Lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng khẳng định các sở, ngành sẽ phối hợp chặt chẽ với Quân chủng Phòng không – Không quân để đảm bảo lễ khánh thành diễn ra trang trọng và đúng kế hoạch. Hạng mục quân sự đi vào hoạt động không chỉ có ý nghĩa về quốc phòng mà còn là tiền đề để mở ra chương mới cho phát triển hàng không dân dụng tại địa phương.
Hạng mục dân dụng của sân bay Phan Thiết từng gặp nhiều trở ngại do mô hình đầu tư BOT không còn phù hợp với quy hoạch đã cập nhật. Theo quy hoạch mới, sân bay phải đạt tiêu chuẩn 4E, có khả năng khai thác máy bay thân rộng với công suất 2 triệu hành khách/năm. Tuy nhiên, mô hình BOT trước đây chỉ đáp ứng cấp 4C, dẫn đến hàng loạt nút thắt cần tháo gỡ.
Việc UBND tỉnh đề xuất chuyển đổi hình thức đầu tư từ BOT sang mô hình đầu tư kinh doanh theo Luật Đầu tư, cùng với quyết định của Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép dùng chung một số hạng mục công trình quân sự, đã trở thành cú hích pháp lý quan trọng nhất cho dự án.
Một trong những yếu tố then chốt giúp rút ngắn tiến độ là quyết định sử dụng chung các hạng mục quân sự đã hoàn thiện như đường băng, đường lăn và hệ thống dẫn đường. Việc này vừa tránh lãng phí nguồn lực, vừa giúp giảm đáng kể thời gian thi công hạng mục dân dụng.
Quyết định “lưỡng dụng” được đánh giá là bước đi chiến lược: tiết kiệm ngân sách, tối ưu hạ tầng và đảm bảo hiệu quả khai thác. Thay vì phải đầu tư mới từ đầu, tỉnh Lâm Đồng và các đơn vị liên quan tận dụng hạ tầng có sẵn, rút ngắn thời gian để đưa sân bay vào hoạt động sớm nhất.
Theo chia sẻ của các lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng qua nhiều nhiệm kỳ, dự án không hề bị “đóng băng” mà liên tục được xử lý các vấn đề pháp lý, kỹ thuật và mô hình đầu tư. Sân bay Phan Thiết luôn nằm trong nhóm dự án trọng điểm, được tỉnh và các bộ ngành theo dõi sát sao.
Sự kiên trì xuyên suốt hơn 10 năm đã đưa dự án đến thời điểm then chốt để cất cánh.
Cuối tháng 10-2025, HĐND tỉnh đã chính thức thông qua Nghị quyết dừng chủ trương đầu tư theo hình thức BOT, mở đường cho mô hình đầu tư phù hợp, khả thi và đảm bảo tiến độ hơn.
Đầu tháng 8-2025, Công ty Cổ phần Cảng hàng không Mặt Trời đã đề xuất đầu tư hạng mục hàng không dân dụng sân bay Phan Thiết theo hình thức đầu tư kinh doanh. Doanh nghiệp kiến nghị sử dụng một số hạng mục công trình quân sự dùng chung nhằm tối ưu chi phí và hiệu quả khai thác.
Với sự đồng thuận của Chính phủ và Nghị quyết của HĐND tỉnh, nút thắt quan trọng nhất đã được tháo gỡ. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để dự án có thể đẩy nhanh tiến độ và bước vào giai đoạn triển khai thực tế.
Nếu tiến độ được đảm bảo, hạng mục dân dụng của sân bay sẽ có thể vận hành từ năm 2026. Khi đó, Bình Thuận – Lâm Đồng sẽ sở hữu “song trục hàng không” với sân bay Liên Khương ở phía cao nguyên và sân bay Phan Thiết ở phía biển.
Điều này tạo ra lợi thế cạnh tranh mà rất ít địa phương có được: dễ dàng kết nối du lịch biển – rừng – núi chỉ trong thời gian di chuyển ngắn.
Sân bay Phan Thiết với công suất thiết kế 2 triệu hành khách/năm được kỳ vọng sẽ trở thành “nam châm đầu tư” mạnh mẽ.
Các chuyên gia nhận định, sự xuất hiện của sân bay sẽ giúp khu du lịch quốc gia Mũi Né bứt tốc, thu hút dòng khách quốc tế và cao cấp – nhóm hành khách yêu thích sự thuận tiện và tiết kiệm thời gian khi di chuyển bằng đường hàng không.
Phạm vi hưởng lợi không chỉ gói gọn ở Mũi Né mà còn lan rộng đến các khu đô thị và tổ hợp dịch vụ – vui chơi giải trí Tà Cú – Bưng Thị – Sông Phan, cách sân bay khoảng 30 km. Vị trí chiến lược này tạo điều kiện cho khu vực trở thành tâm điểm phát triển mới, thu hút các dự án nghỉ dưỡng, thương mại và bất động sản quy mô lớn.
Với hệ thống đường lăn và hạ tầng quân sự đã hoàn thiện, những chuyến bay dân dụng đầu tiên tại sân bay Phan Thiết chỉ còn cách một vài bước cuối cùng. Khi đi vào vận hành, sân bay sẽ tạo thêm hàng ngàn việc làm trực tiếp và gián tiếp, nâng cao đời sống người dân và thúc đẩy kinh tế địa phương.
Giấc mơ sân bay Phan Thiết cất cánh – vốn được ấp ủ suốt 10 năm – đang trở thành hiện thực. Đây không chỉ là dự án hạ tầng giao thông mà còn là động lực phát triển mới, mở ra tương lai đột phá cho cả vùng kinh tế Nam Trung Bộ.