Cần luật hóa quyền lợi hành khách và nâng cao chất lượng dịch vụ hàng không Việt Nam

Trong phiên thảo luận ngày 22/10 về Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội đã nhấn mạnh sự cần thiết phải bảo vệ quyền lợi hành khách, minh bạch thông tin và nâng cao chất lượng dịch vụ của ngành hàng không — lĩnh vực đang gắn bó mật thiết với hàng triệu người dân mỗi năm.

Quyền lợi hành khách cần được luật hóa rõ ràng

Đại biểu Lê Anh Trí (Đoàn Khánh Hòa) nêu thực trạng, tình trạng chậm và hoãn chuyến bay diễn ra khá phổ biến nhưng hành khách thường chỉ nhận được lời xin lỗi hoặc thông báo chung chung là “vì lý do khai thác”. Ông cho rằng nếu nguyên nhân là do yếu tố khách quan như thời tiết thì có thể thông cảm, nhưng “lý do khai thác” lại là vấn đề chủ quan thuộc về hãng bay, ảnh hưởng trực tiếp đến cam kết vận chuyển và quyền lợi khách hàng.

Từ đó, ông Trí đề nghị Luật Hàng không sửa đổi cần quy định rõ trách nhiệm, cam kết và bồi thường của hãng hàng không trong trường hợp chậm, hủy chuyến, đảm bảo hành khách được bảo vệ thỏa đáng.

Cùng quan điểm, đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương (Phó Trưởng đoàn ĐBQH Khánh Hòa) nhấn mạnh việc luật hóa các quy định về quyền lợi hành khách là cấp thiết. Bà đề nghị quy định cụ thể các quyền như:

• Quyền được thông tin và hỗ trợ kịp thời khi chậm hoặc hủy chuyến;

• Quyền được bồi thường và chăm sóc phù hợp;

• Nghĩa vụ công khai giá vé, phụ thu, điều kiện hoàn vé, tránh “phí ẩn” gây thiệt hại cho người tiêu dùng.

Rà soát quy hoạch sân bay – tránh đầu tư dàn trải

Ngoài vấn đề quyền lợi hành khách, các đại biểu cũng bày tỏ lo ngại về tình trạng quy hoạch sân bay tràn lan. Ông Lê Anh Trí nhận định, Việt Nam hiện có số lượng sân bay khá lớn so với quy mô đất nước, nhưng nhiều sân bay lại nhỏ, hạ tầng hạn chế, hoạt động không hiệu quả.

Đại biểu cho rằng cần rà soát lại quy hoạch hệ thống cảng hàng không, xác định rõ tiêu chuẩn quốc tế và nội địa, tránh việc nhiều sân bay mang danh “quốc tế” nhưng không đáp ứng đủ tiêu chuẩn kỹ thuật.

Đại biểu Trần Công Phàn (TP.HCM) đề nghị, quy hoạch sân bay phải gắn với quy hoạch giao thông tổng thể, bao gồm cả đường bộ và đường sắt. Thay vì xây dựng dàn trải, nên quy hoạch một sân bay trung tâm trong bán kính 100–200 km, kết nối bằng hệ thống đường cao tốc hiện đại để đảm bảo hiệu quả đầu tư và khai thác.

Cần bổ sung quy định về thương mại điện tử hàng không

Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, nhiều hành khách mua vé qua nền tảng trực tuyến quốc tế, gây khó khăn khi xảy ra tranh chấp hoặc khiếu nại. Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương kiến nghị cần bổ sung quy định về thương mại điện tử hàng không trong luật, yêu cầu các nền tảng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam phải:

• Đăng ký đại diện pháp lý tại Việt Nam;

• Chịu trách nhiệm về thông tin giá vé, hoàn – hủy vé, và bảo mật dữ liệu cá nhân;

• Đảm bảo quyền hoàn tiền và xử lý khiếu nại minh bạch.

Nâng cao chất lượng dịch vụ – nền tảng phát triển bền vững

Các ý kiến tại phiên thảo luận đều thống nhất rằng, nâng cao chất lượng dịch vụ hàng không không chỉ là trách nhiệm của doanh nghiệp mà còn là nhiệm vụ chung của Nhà nước trong việc hoàn thiện khung pháp lý. Việc luật hóa quyền lợi hành khách sẽ giúp ngành hàng không Việt Nam phát triển minh bạch, bền vững hơn, đồng thời củng cố niềm tin của hành khách trong và ngoài nước.

Trong bối cảnh lượng hành khách qua các sân bay như Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng ngày càng tăng, việc hoàn thiện luật để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đảm bảo dịch vụ ổn định và an toàn là yêu cầu cấp thiết, góp phần xây dựng hình ảnh hàng không Việt Nam văn minh, chuyên nghiệp và đáng tin cậy.