Cần cho thí điểm tàu bay không người lái và phương tiện bay siêu nhẹ tại Việt Nam

Tại phiên họp thứ 49 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng ngày 5/9, nhiều ý kiến đại biểu nhấn mạnh sự cần thiết phải bổ sung chính sách quản lý và cơ chế thí điểm đối với tàu bay không người lái (UAV) và phương tiện bay siêu nhẹ trong dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi).

Khoảng trống chính sách cho hàng không tầm thấp

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng dự thảo luật chưa thể hiện rõ định hướng phát triển hàng không tầm thấp – không gian dưới 1.000 m. Trong khi đó, lĩnh vực này đang bùng nổ ở nhiều quốc gia và mang lại giá trị kinh tế hàng nghìn tỷ đồng.

Ông dẫn chứng, các nước như Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc đã hình thành hệ sinh thái kinh tế không gian tầm thấp với quy mô khổng lồ. Riêng Trung Quốc đặt mục tiêu doanh thu đạt 3.500 tỷ nhân dân tệ vào năm 2035. “Nếu Việt Nam không sớm có chiến lược và chính sách, chúng ta sẽ bỏ lỡ cơ hội lớn để phát triển mô hình tăng trưởng mới,” ông Phương nhấn mạnh.

Theo ông, UAV và phương tiện bay siêu nhẹ có thể ứng dụng rộng rãi trong nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ, quốc phòng và an ninh. Tuy nhiên, hiện nay nước ta mới chỉ có hệ thống sân bay phục vụ hàng không tầm cao, chưa có quy hoạch hạ tầng cho hàng không tầm thấp.

Cần cơ chế thử nghiệm và khung pháp lý rõ ràng

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy đồng tình, cho rằng luật sửa đổi cần đưa ra những nguyên tắc khung, không đi quá chi tiết nhưng đủ để tạo cơ sở pháp lý cho thí điểm sản xuất, ứng dụng và khai thác UAV, eVTOL (máy bay điện cất cánh thẳng đứng).

Ông Huy đề nghị có thể cho phép triển khai thử nghiệm có kiểm soát tại một số đô thị lớn, trong các vùng nông nghiệp trọng điểm hoặc khu vực ven biển phục vụ cứu hộ, cứu nạn. “Nếu làm tốt, UAV và eVTOL có thể trở thành giải pháp kinh tế hơn nhiều so với trực thăng trong vận chuyển hàng hóa khẩn cấp hay hỗ trợ người dân vùng thiên tai,” ông nhận định.

Thực tiễn đặt ra nhu cầu cấp thiết

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cũng cho biết nhiều doanh nghiệp trong nước đã thành công trong sản xuất UAV, thậm chí có sản phẩm xuất khẩu. Tuy nhiên, việc triển khai trong nước còn vướng mắc do khung pháp lý chưa hoàn thiện, đặc biệt là Nghị định 36/2008 về quản lý phương tiện bay siêu nhẹ đã lạc hậu so với thực tiễn.

Ông cho rằng cần có chiến lược quốc gia về phát triển kinh tế tầm thấp, đồng thời phân cấp, phân quyền hợp lý để khuyến khích đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI) trong vận hành bay.

Tránh chồng chéo pháp luật, thúc đẩy đổi mới

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ phạm vi điều chỉnh của dự luật, tránh trùng lặp với Luật Phòng không nhân dân nhưng cũng không để xảy ra khoảng trống pháp lý.

Ông nhấn mạnh cần khẩn trương hoàn thiện hồ sơ dự án luật, gửi tới đại biểu Quốc hội và Ủy ban Pháp luật để thẩm tra, nhằm sớm có quy định phù hợp cho lĩnh vực hàng không tầm thấp – ngành công nghiệp mới được kỳ vọng sẽ mở ra động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế Việt Nam.

Xem thêm:

Vận tải hàng không từ Taguig về Hà Nội

Booking tải hàng không từ Hà Nội đi Hà Lan