IATA Dự Kiến Sản Lượng Nhiên Liệu Hàng Không Bền Vững (SAF) Tăng Gấp Đôi vào Năm 2025: Bước Tiến Quan Trọng Đến Hàng Không Xanh

Trong bối cảnh toàn cầu ngày càng chú trọng đến biến đổi khí hậu, ngành hàng không đang đứng trước áp lực lớn phải giảm thiểu lượng khí thải carbon. Một trong những giải pháp tiềm năng và hứa hẹn nhất chính là Nhiên liệu Hàng không Bền vững (Sustainable Aviation Fuel – SAF). Mới đây, Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) đã đưa ra dự báo đầy khích lệ: sản lượng SAF toàn cầu dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2025, đạt mốc 2 triệu tấn. Đây là một tin tức quan trọng, đánh dấu bước tiến đáng kể của ngành hàng không trong nỗ lực hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

SAF là gì và tại sao lại quan trọng?

SAF là một loại nhiên liệu được sản xuất từ các nguồn nguyên liệu tái tạo và bền vững, có cấu trúc hóa học tương tự như nhiên liệu máy bay truyền thống (jet fuel). Điểm khác biệt mấu chốt là SAF có khả năng giảm đáng kể lượng khí thải carbon trong suốt vòng đời của nó, từ quá trình sản xuất đến khi được đốt cháy trong động cơ máy bay.

Các nguồn nguyên liệu để sản xuất SAF rất đa dạng, bao gồm:

• Nguyên liệu sinh học tinh khiết: Mía, ngô, dầu cọ (được quản lý bền vững), đậu nành.
• Nguyên liệu dựa trên chất thải: Dư lượng lâm nghiệp, chất thải nông nghiệp, rác thải đô thị, dầu ăn đã qua sử dụng.
• Nhiên liệu điện tử tổng hợp (e-fuels): Sử dụng CO2 thu được cùng với hydro từ các nguồn điện sạch như gió, năng lượng mặt trời.

Tầm quan trọng của SAF nằm ở khả năng tương thích hoàn toàn với các động cơ máy bay và cơ sở hạ tầng hiện có mà không cần bất kỳ sửa đổi nào. Điều này cho phép các hãng hàng không sử dụng SAF ngay lập tức bằng cách pha trộn với nhiên liệu truyền thống, mở ra con đường hiệu quả để giảm phát thải mà không ảnh hưởng đến hoạt động bay. IATA ước tính, SAF có thể đóng góp tới 65% mức giảm phát thải cần thiết để đạt được mục tiêu khí thải bằng 0 vào năm 2050.

Dự báo lạc quan từ IATA: Tăng gấp đôi sản lượng vào năm 2025

Theo IATA, sản lượng SAF toàn cầu được dự kiến sẽ đạt 2 triệu tấn (tương đương 2,5 tỷ lít) vào năm 2025, tăng gấp đôi so với năm 2024. Mặc dù con số này chỉ chiếm khoảng 0,7% tổng nhu cầu nhiên liệu của ngành hàng không, nhưng nó là một tín hiệu mạnh mẽ cho thấy sự phát triển nhanh chóng của thị trường SAF.

Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố:

• Cam kết mạnh mẽ từ các hãng hàng không: Nhiều hãng bay đã đặt ra các mục tiêu rõ ràng về việc sử dụng SAF, thúc đẩy nhu cầu thị trường.
• Chính sách hỗ trợ từ chính phủ: Đặc biệt là ở châu Âu, nơi các quy định về pha trộn SAF đã bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2025. Các chính sách này tạo động lực lớn cho các nhà sản xuất và cung ứng.
• Đầu tư vào công nghệ và cơ sở hạ tầng: Ngày càng có nhiều khoản đầu tư vào nghiên cứu, phát triển công nghệ sản xuất SAF và xây dựng các nhà máy sản xuất quy mô lớn.

Thách thức phía trước và con đường đạt mục tiêu Net Zero 2050

Mặc dù có những tín hiệu tích cực, IATA cũng nhấn mạnh những thách thức lớn mà ngành phải đối mặt để đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050:

1. Chi phí sản xuất cao

Hiện tại, giá SAF vẫn cao hơn đáng kể so với nhiên liệu hóa thạch truyền thống, thậm chí cao hơn từ 3 đến 5 lần. Điều này tạo áp lực lớn lên chi phí hoạt động của các hãng hàng không và có thể ảnh hưởng đến giá vé máy bay. IATA ước tính rằng việc tăng cường sử dụng SAF vào năm 2025 sẽ làm tăng thêm 4,4 tỷ USD vào hóa đơn nhiên liệu toàn cầu.

2. Nguồn cung hạn chế

Mặc dù sản lượng đang tăng nhanh, nhưng 2 triệu tấn SAF vẫn là con số rất nhỏ so với nhu cầu khổng lồ của ngành hàng không. Để đạt mục tiêu năm 2050, IATA phân tích rằng cần tới 3.000 – 6.500 nhà máy sản xuất SAF mới, đòi hỏi vốn đầu tư trung bình khoảng 128 tỷ USD mỗi năm trong 30 năm.

3. Khung chính sách chưa đồng bộ

IATA kêu gọi các chính phủ trên toàn cầu cần có các chính sách hiệu quả hơn để thúc đẩy sản xuất SAF, bao gồm việc chuyển hướng một phần trợ cấp nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo. Việc thiếu các chính sách hỗ trợ và ưu đãi nhất quán giữa các quốc gia cũng là một rào cản.

Vai trò của IATA và hành động cần thiết

IATA đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy phát triển và ứng dụng SAF. Tổ chức này không chỉ đưa ra các dự báo và phân tích mà còn vận động chính phủ các nước, khuyến khích đầu tư và phát triển chính sách hỗ trợ. IATA nhấn mạnh rằng cần có một cách tiếp cận toàn diện để giải quyết các thách thức về chi phí, nguồn cung và chính sách.

Sự tăng trưởng sản lượng SAF là một bước đi đúng hướng, nhưng hành trình đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 còn rất dài và nhiều chông gai. Để hiện thực hóa tầm nhìn hàng không xanh, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các chính phủ, nhà sản xuất nhiên liệu, hãng hàng không và các tổ chức liên quan để đẩy mạnh đầu tư, đổi mới công nghệ và xây dựng một khung chính sách bền vững.

Xem thêm:

Sun Group được lập thêm hãng hàng không

Mỹ rút tàu sân bay khỏi biển đỏ